Kurban edilen hayvanlar belirli yaşlara gelmiş koyun, keçi, sığır ve devedir.

Bunların dışındaki hayvanlardan kurban olmaz.

Bunların dışındaki yenilmesi helâl olan hayvanlar, ancak Allah’ın ﷻ adıyla et almak için kesilebilir. Bu etten ikram da edilir şüphesiz. Ancak buna kurban yada adak denmez. Bu sadece bir ikramdır. [ Bahçeşehir adak kurban ]

Eğer kan akıtmaktan niyet edilen adak ise, sadece yukarıda sayılan dört cins hayvandan kurban olur. Yok, eğer ikram ise, insan dilediği şeyden ikram etmekte serbesttir.

Akika kurbanı ve adak kurbanı Kurban Bayramındaki hisseye dâhil edilebilir. Her üçü de ibadet amaçlı olduğu için bunda hiçbir mahsur yoktur.

Bilindiği gibi sığır veya deve yedi kişiye kadar ortak olarak kurban kesilebilir. Bu tarz bir ortaklıkta aranılan tek şart: Ortakların hepsinin “ibâdet” niyeti ile girmiş  olmasıdır.

Meselâ, birisi Kurban Bayramının vacip kurbanı, birisi nafile kurban, birisi akîka kurbanı, bir başkası adak kurbanı, bir diğeri ceza kurbanı, diğeri kefaret kurbanı, bir başkası temettü kurbanı olmak üzere “Allah ﷻ rızası için” kurban kesmeye niyet edenlerin, aynı ortaklıkta birleşmelerinde hiçbir mahsur yoktur. Çünkü bunların hepsi de ibadettir.

Eşit olarak paylaşırlar ve her birisi kendi payına düşen eti niyeti çerçevesinde değerlendirir. Fakat ortaklardan birisi kurban niyetine değil, sadece “et almak” için ortaklığa girmiş olsa, et almak ibadet olmadığından kurbanın sıhhatini de bozar. Pek doğru olmaz.

Adak kurbanlarının Arefe Gününe tahsis edilmesi şart değildir. Ölen kişi için adanan kurbanın Kurban Bayramı günlerinde kesilmesi, diğer günlerde, meselâ Arefe Gününde kesilmesinden daha üstündür.

Hz. Âişe radiyallahü anhâ rivâyet etmiştir: Resûlullah Efendimiz ﷺ buyurdu ki: “İnsanoğlu Kurban Bayramında Allah ﷻ katında kan akıtmaktan daha makbûl bir amel işlememiştir. O Kurban kıyâmet günü boynuzlarını, kıllarını ve çatal tırnaklarını bile kaybetmeden gelecektir. Çünkü kan yere düşmeden Allah’ın ﷻ kabûl mahalline düşmektedir. Artık kurbanlar hakkında gönlünüz hoşnut olsun.”

Atâ bin Yesâr radiyallahü anh demiştir ki: “Ebû Eyyûb el-Ensârî’ye (ra): ‘Resûlullah ﷺ zamanında kurbanlar nasıldı?’ diye sordum. Ebû Eyyûb el-Ensârî (ra) dedi ki: ‘Kişi kendisi için ve evinin halkı için bir koyun kurban eder; onun etinden kendileri yer ve başkalarını da yedirirdi.’”

Celebe bin Süheym (ra) bildirmiştir: Adamın biri İbn-i Ömer’e (ra):

“Kurban kesmek vâcip midir?” diye sordu. İbn-i Ömer (ra):

“Resûlullah ﷺ ve Müslümanlar kurban kestiler” dedi.

Adam tekrar:

“Kurban kesmek vâcip midir?” diye sordu. İbn-i Ömer (ra) bu defa:

“Sen ne dediğimi anlamıyor musun? Resûlullah ﷺ ve Müslümanlar kurban kestiler diyorum. Resûlullah ﷺ Medîne’de on sene ikâmet etti ve her sene kurban kesti” dedi.